نشست نقد و بررسی نمایش «مجلس انتقام جویی هملت» برگزار شد
بانی فیلم آنلاین: نشست نقد و بررسی نمایش«مجلس انتقام جویی هملت» دوشنبه سیزدهم مهرماه در سالن سایه تئاتر شهر برگزار شد.http://www.banifilm.ir/Modules/News/NewsDetail.aspx?Ser_Id=8&News_Id=73175


در این جلسه که توسط کانون ملی منتقدان تئاتر و با همکاری مرکز هنر های نمایشی برگزار شد،جواد روشن از اعضای کانون ملی منتقدان تئاتر ضمن اشاره به عنصر سرگرمی در تئاتر گفت:نمایش باید تماشاگر را سرگرم کند تا از آن لذت ببرد.همان کاری که نمایش مجلس انتقام جویی هملت انجام داد.لذت بردن ممکن است با گریه یا شادی همراه باشد.این موضوع مهم نیست مهم این است که در انتهای نمایش حس خوبی به تماشاگر ... دیدن ادامه ›› دست بدهد.


وی در ادامه به سیر کاری حسین جمالی نویسنده و کارگردان نمایش اشاره کرد و افزود:این نمایش در ادامه آثار قبلی نویسنده و کارگردان قابل بررسی است.نمایش نتیجه و حاصل تجربیات قبلی گروه است.در این مسیر شیوه های نمایش ایرانی با آثار کلاسیک دنیا پیوند می خورد و شکل جدیدی از آن در صحنه قابل مشاهده است.این نمایش نسبت به آثار قبلی نویسنده و کارگردان پخته تر و حرفه ای تر به حساب می آید و البته این پختگی ساده به دست نیامده است. عضو کانون ملی منتقدان تئاتر در بخش دیگری از سخنان خود به روند اقتباس از نمایش شکسپیر در اثر اشاره کرد و گفت:اقتباس در بخش اجرا بیشتر از متن قابل تشخیص است چرا که هملت نمایشنامه معروفی است و اکثر تماشاگران آن را خوانده اند و یا به شکل های مختلف از رسانه ها آن را تماشاکرده و با محتوا و داستان آن آشنایی دارند.حتی اگر نمایشنامه را نخوانده باشیم هم باز می توانیم فاصله اثر شکسپیر تا اجرا را به درستی درک کنیم و نیازی به مراجعه به متن اصلی نداریم.



روشن در ادامه به تجزیه و تحلیل اجرا پرداخت و افزود:نمایش در بخش اجرا از دو شیوه نمایش ایرانی که معرکه گیری و شبیه خوانی است بیشترین استفاده را می کند.نمایش با نقالی آغاز می شود که در آن موضوع و مسئله نمایش در قالب نقالی بیان می شود.شخصیت ها نمایش را توضیح می دهند که برگرفته از شیوه نمایش های ایرانی است.در این شیوه و همچنین در معرکه گیری فاصله بین شخصیت های نمایشی و اجرا موضوعی است که باید مد نظر قرار گیرد.در نمایش این موضوع به خوبی انجام می شود. وی در ادامه به عدم تناسب پاره ای لحظات اشاره کرد و توضیح داد:در برخی مواقع عدم تناسب بین صحنه های نمایش وجود دارد که معلوم نیست به عمد اتفاق افتاده است یا نه؟در بخش های تراژیک ایجاد فضایی کمدی برای چه منظوری به کار رفته است؟آیا خنده جزیی از ایده های پیشنهادی نمایش برای تلطیف فضای نمایش است؟



منتقد جلسه همچنین گفت:از شروع نمایش با مدل پیشنهادی نمایش که همان استفاده از مشارکت هر چه بیشتر تماشاگران است مواجه می شویم و به این نکته می رسیم که قرار است مخاطب همراه و همگام اثر باشد.در تمام طول اجرا،نمایش بر این اصل پافشاری می کند و تماشاگر را در بخش های مختنلف از جمله آواز خواندن و یا ایستادن برای ادای احترام به درگذشتگان به مشارکت دعوت می کند.
در نوع دیالوگ نویسی هم نمایش پیوند مناسبی بین شیوه اجرایی و گفتار شخصیت ها برقرار می کند.البته قرار نیست در نمایش تنها یک شکل اجرایی اتفاق بیفتد بلکه اشکال مختلف مد نظر نویسنده و کارگردان است.



روشن در انتهای سخنان خود به لباس بازیگران به عنوان یکی از مظاهر اجرا اشاره کرد وافزود:استفاده از المان های ساده و در عین حال گویا تماشاگر را به این باور می رساند که هملت اثری است که تنها در دوران گذشته نمی تواند اتفاق بیفتد، بلکه امروز و حتی در آینده هم ماجرای نمایش می تواند رخ دهد.این موضوع به صراحت در نمایش عنوان می شود.


در ادامه جلسه حسین جمالی نویسنده و کارگردان نمایش گفت:نمایشنامه پنج پرده ای شکسپیر در اینجا به 25 موقعیت تقسیم شده است که در هر کدام از آنها موضوعی به فراخور ایده های نمایش مطرح می شود.یکی از مهم ترین مسائل در تئاتر وجود عنصر سرگرمی است که متاسفانه در دنیای امروز نمایش کمتر مورد توجه قرار می گیرد.برشت اعتقاد دارد که عنصر سرگرمی در تئاتر یکی از موضوعات مهم و اساسی است که نباید مورد غفلت قرار گیرد.اجرای نمایش علاوه بر اینکه باید سرگرم کننده باشد،می بایست دارای عمق و ریشه لازم جهت کنکاش مسائل مهم زندگی هم باشد. کارگردان نمایش در ادامه به طنز در نمایش اشاره کرد و افزود:طنز در نمایش به وسیله عدم جا گیری درست موقعیت ها در محل های مناسب خود بوجود آمده است.به این معنا که چون افراد و موقعیت ها در محل های خود قرار ندارند،حس کمدی بوجود می آید.روش من برای ایجاد طنز این بود وگرنه می شد به شکل های دیگر هم طنز تولید کرد.کنار هم قرار گرفتن کمدی و تراژدی در نمایش برای ایجاد تضاد است تا طنزی که مد نظر است را بهتر و موثر تر نشان بدهیم.



حسین جمالی در بخش دیگری از سخنان خود به ایجاد مشارکت در نمایش اشاره کرد و گفت:در تمام نمایش های مردمی دنیا از قبیل کمدی دل آرته و سیاه بازی،مسئله مهم بوجود آوردن مشارکت تماشاگر در صحنه نمایش است.این کار به منظور تاثیر گذاری بیشتر بر روی مخاطب انجام می شود.در این مدل واکنش مخاطب بر روی بازیگران تاثیر می گذارد و اندازه طنز را تعیین می کند.



وی سپس به عناصر اجرایی اشاره کرد و افزود:در این نوع از اجرا قانون صددرصدی وجود ندارد البته این به معنای بی قانونی هم نیست.چگونه می شود بازیگرانی را برای نمایش ایرانی تربیت کرد؟بازیگران باید بتوانند سبک ها و روش های مختلف را تجربه کنند تا در کار خود به پختگی برسند.هیچ کدام از شخصیت ها در نمایش حذف نشدند بلکه هر کدام نقش خود را بازی و روایت می کنند.