داستان خوب با اجرای هنرمندانه! من شیوه‌ی روایت و اجرا را بسیار پسندیدم. به نظرم اجرای آن سبک روایت بسیار دشوار بود برای همه‌ی بازیگران اما تقریباً همگی خوب بودند، به‌ویژه حمیدرضا آذرنگ که بازی‌اش درخشان بود. نمایش ما را می‌برد به زندگی رو به اتمام فروشنده‌ای که دارد با مرور زندگی‌اش در ذهن، می‌فهمد که تأثیر زندگی او برای سرنوشت خود، همسر و فرزندانش چه بوده. دارد امکان‌های مختلف و انتخاب‌های خودش را می‌بیند و می‌سنجد و با همین فکرها رو به مرگی می‌رود که از پسِ این افکار، دیگر گریزناپذیر به نظر می‌رسد. من فکر می‌کنم ریتم نمایش گاهی اندکی کند بود ولی دیدن آن جداً لذت‌بخش است و قابل توصیه.

یک نمایش بد! یک اقتباس بد! هیچ نشان پرداخته‌ای از شخصیت کاستلیو یا کالون یا میشل سروه ارائه نمی‌شود. در یکی از مسخره‌ترین قسمت‌ها، کاستلیو تحت تأثیر الهام غیبی قرار می‌گیرد اما آن‌قدر شخصیت او نپرداخته است که این الهام مانند اتفاقی تصادفی در متن داستان به نظر می‌رسد. در کل نمایش همه در حال داد زدن درباره‌ی اموری هستند که می‌توانستند با زبانی روشن‌تر و آرام‌تر درباره‌شان حرف بزنند تا بیننده را به تأمل برانگیزند. حرف‌ها همه فرعی است و اختلاف‌های اساسی کالون و کاستلیو زیر انبوهی از حرف‌های تکراری و حاشیه‌ای مدفون و ناپیدا است. حرف‌های پدران کلیسای پروتستان آن‌قدر سخیف و مسخره است که آدم می‌ماند که چرا نهضت اصلاح دینی یا روشنگری اساساً مهم بوده‌اند. از میشل سروه هم حتی چیز زیادی دستگیرمان نمی‌شود چون اولاً، دائم در حال فریاد زدن است و ثانیاً، ادعای اصلی او در مخالفت با کالون و حکومت او طرح نمی‌شود. دادگاه او قضاتی آن‌قدر بی‌منطق و نفهم دارد که نویسنده اصلاً لازم نمی‌بیند مسائلی جدی را در آن طرح کند. فکر می‌کنم «سقراط» هم کار حمیدرضا نعیمی بود. من درباره‌ی آن هم نوشتم که چه مشکلاتی داشت و حالا دیگر بعید می‌دانم که دیگر کاری را از او یا به نویسندگی او ببینم. به نظرم در انتخاب موضوع استاد است اما هرگز مهارت پرداخت شایسته‌ی موضوع را ندارد.

یک داستان خوب با ایده ها و مفاهیمی در پس زمینه. ایده ها هرگز جا را برای طرح مناسب داستان تنگ نکرده‌اند. داستان دو شخصیت حاضردرصحنه بیشتر ندارد اما شخصیت های نادیده‌ای را معرفی می‌کند که بر چگونگی امور حضوری مؤثر، و نه تحمیلی، دارند. نمایش را می‌توان از منظر هر یک از دو شخصیت نگاه کرد و لذت برد. بازی‌ها عالی نبودند اما به‌قوت این حس را منتقل می‌کردند که هر دو بازیگر تلاش خود را برای بازی بهتر می‌کنند. حتی در برخی صحنه‌ها، بازی نسیم افشارپور درخشان به نظر می‌آمد. در مجموع، کار خوبی بود. امیدوارم کارهای بعدی گروه بهتر و موفق‌تر باشد.

سقراط شخصیتی است که برای اجرای کار نمایشی قابلیت زیادی دارد اما این «سقراط» به نظرم تا حدی ایده ی اصلی اش را ضایع کرد. یکی از مهم ترین وجوه شخصیت سقراط، یعنی آنچه با عنوان «طنز سقراطی» می شناسیم که رسالتش بیان جهل پنهان در عالم نمایان گزافه گو و نشانگر نابالغی آنان در جست و جوی حقیقت است، به کلی در این نمایش غایب بود. حتی در لحظاتی کوتاه اثری از ظنز سقراطی ندیدم. از سوی دیگر، جلوه های طنز نمایش همان بود که می توان از طنز در کمدی های معمول تلویزیون مشاهده کرد: طنز امروزی، تلاش برای خنداندن مخاطب و سرگرم کردن او. از همه بیجاتر و بی موردتر، شوخی زننده ی سقراط با همسرش در داخل زندان بود در فضایی که سرنوشت تراژیک سقراط به مضحکه ای بی معنا تبدیل شد. جایی که مخاطب می توانست قدری سقراط را ملموستر بشناسد و درک کند، با طنزپردازی بی مورد و زننده ای به یک کمدی امروزین تبدیل شد. همین طور، گفت و گوی سقراط با گرگیاس می توانست جای خوبی برای نمایش طنز سقراطی باشد اما گفت و گو بی سر و ته و نامفهوم می نُمود. در انتهای گفت و گو، سقراط به یکباره عصبی شد، چیزی که در مکالمات افلاطون اثری از آن نمی بینیم. گرگیاس، که به بدترین شکل شخصیت پردازی شده بود، هم عصبی شد و گفت و گو پایان یافت بی آنکه چیزی از دل آن برآید.
دیگر اینکه، ایده های سقراطی مثل «خود را بشناس»، «خرمگس بودن سقراط»، «نپذیرفتن پیشنهاد فرار از مجازات مرگ» و... بی در و پیکر و شلخته وار در سراسر نمایشنامه ریخته شده بود و گاهی هم در معرض تمسخر قرار می گرفت. انتخاب فرهاد آییش به عنوان شخصیت سقراط البته در این وضع بی تأثیر نبود. به نظرم، آییش همان چیزی را بازی می کرد که در نمایشنامه به او القا شده بود. تلاش می کرد حتی وجوه کمدی کار را تقویت کند اما به هر حال، این سقراط آنی نبود که ما می شناختیم. من نمی دانم نمایشنامه نویس چطور خودش را قانع کرده بود که ملتی بیایند و به این ایده ها بخندند بی آنکه سر سوزنی به آن ها بیاندیشند. دریغ از چند دیالوگ شنیدنی، دریغ از چند تلنگر به ذهن مخاطب! پوستر نمایش ما را فرامی خواند که به دیدن سقراطی برویم که شهید شد اما محتوای نمایش بسیار ظاهراً مفرح تر از آن بود که اندک تأملی برانگیزد.