!POV: Doosesh nadashtm

رئالیسم این کار برای من بسیار سورئال جلوه میکرد چرا که مایندست غالب نسل من بسیار دور از این نمایشنامه و دغدغه‌هاشه.
زبان نسل زد فارسی نیست، فینگلیشه! نسل من خوب بلده فیلم انگلیسی ببینه، موزیک انگلیسی گوش بده، به انگلیسی درس بخونه، کار کنه، حرف بزنه، بخنده و بخندونه و حتی به انگلیسی زندگی کنه!
کلاسهای زبان در نسل ما شبیه کلاس کنکوره؛ جدی، خشن و مبتنی بر مهارت‌هایی که کمتر ارتباطی با ماهیت زبان انگلیسی دارند. ما در کلاسهامون موزیک انگلیسی گوش نمیدیم و فیلم نمیبینیم؛ داده تحلیل میکنیم، شبه مقاله میخونیم و تست میزنیم! حتی ظواهر کلاسها هم به زیبایی صحنه این نمایش نیست، زمخته و بدقواره! آموزشگاه‌ها پر از امثال امید‌هاست که لیترالی دست‌کمی از یک نیتیو واقعی ندارند و در صدد کسب نمراتی هستند که بسیاری از خود انگلیسی زبانان توان کسب اون رو ندارند. در نسل من ۵ بار تافل دادن با این هزینه‌های گزافش، شوخی‌ بی‌نمکی بیش نیست. در نسل من به ندرت کانسپت بازگشت مجدد به وطن وجود داره، به ندرت دغدغه‌ یادگیری زبان انگلیسی در لول اکسنت و بیان کلمات پیش پا افتاده‌ست. در نسل من، مهاجرت تبدیل به یک دستاورد و حتی یک مرحله بدیهی از زندگی شده و نه یک انتخاب! و همه اینها باعث میشه تمامی این دغدغه‌ها در ذهن جوان نسل زد مینیمایز بشه و رنگ ببازه، حتی اگه به قیمت فدا کردن خانواده‌ش، زبانش، ریشه‌هاش، ... دیدن ادامه ›› خاطراتش و چه بسا خاکش باشه.
در کل فکر میکنم همونطور که ثروتمند حال فقیر و نابینا حال بینا رو درک نمیکنه، کسی که متولد و بزرگ شده آمریکاست، علیرغم همه ریشه‌ها و روابط لانگ دیستنسی که با وطنش داره؛ با آنچه که بر سر کله سیاه خاورمیانه‌ای میاد، بیگانه‌ست!

کاراکتر سازی این نمایشنامه از دید من ضعیف بود و انگار با اگزجره سازی تمام زورش رو میزد تا استریوتایپ‌های مختلف یک مهاجر ایرانی رو نشون بده، کما اینکه بازیگرها همه توانشونو برای باور پذیر کردن رول‌هاشون گذاشتند. استوری لاین نمایش برای من کند بود و تمام پوینت‌هایی که نمایش سعی در اشاره‌ش داشت رو میشد در سی دقیقه آخر نمایش دریافت کرد. شوخی‌ها برای من بار طنز آنچنانی نداشتند، شاید هم من مثل الهام کمی گوشت تلخم :)
عزیزان اتاق فرمان امشب آنطور که باید شارپ و آن پوینت نبودند، اما در کل من فکر میکنم همه اعضای تیم بهترین خودشون رو به نمایش گذاشتند و ایرادی اگر باشه بخشی به دوش نمایشنامه و بخشی به دوش منه که با کانسپت مهاجرت در دهه ۸۰ بیگانه‌ام و به نظر میرسه مخاطبین سنین بالاتر ارتباط بهتری با این متن گرفتند.

فاینالی، به همگی خسته نباشید میگم و واستون آرزوی موفقیت میکنم :))

فوت نوت ۱: استفاده از واژگان بیگانه در این نوشته سیمپلی محض مزاح و آشنایی با زبان نسل زد است؛ به دل نگیرید :)
فوت نوت ۲: هر جا مسئله‌ای رو به نسل خودم تعمیم میدم آف کورس که منظور بخش عمده نسله، نه همه!
فوت نوت ۳: هم سنگری‌های من! این متن ابدا با هدف دیس و دیس بازی به نسل خودمون نیست؛ شرح ما وقعه! شما هم به دل نگیرید :)

چقدر سخت بود… چقدر تلخ بود… چقدر تاب آوریش قدرت میخواست :)))))

پیش‌تر هم در صفحه این نمایش عرض کردم که با توجه به محوریت داستانی این نمایشنامه ... دیدن ادامه ›› و مفاهیمی که بهش اشاره میکنه، هم پرفورمر اثر و هم نمایشنامه نویس کار سختی در پیش خواهند داشت و الان به تفضیل شرح این شکست رو بررسی خواهم کرد.

نمایشنامه -تقریبا هر کجا که لازم نبود- به نسخه اورجینالش وفادار بود، به نحوی که واژه‌ای که احتمالا در پیس اصلی sweetie, sugar یا honey بوده رو متداولا “ آبنبات من” ترجمه میکرد :))
از کلمات جنسی استفاده میکرد، اما به عادت ماهیانه میگفت “روز مخصوص” :))
اونقدری که این نمایش تاکید داشت پرسوناژ فلیبگ رو به یک زن دلربا و فریبنده نزدیک کنه، اونقدری که بی جهت پافشاری بر تعاملات اروتیک داشت، خود والربریج نداشت! این باعث شده بود تا از بخش بزرگی از درونمایه و مفاهیم اصلی نمایشنامه جا بمونه و شخصیت پردازی‌ها از ایفای آنچه که نمایشنامه اصلی سعی در القای اون داشت، عاجز باشند. بطور مثال علیرغم اینکه خانم سیف اندام درشتی دارند نمایشنامه نویس با تاکید بسیاری ایشون رو زنی اسکینی و “فاقد برجستگی” معرفی میکرد و واضحا حذف این بخش نه تنها لطمه‌ چندانی به شالوده نمایش نمیزد بلکه بازیگر رو از تمسخر تماشاگران بر روی صحنه نجات میداد؛ از طرفی بخش‌هایی مثل ایونت فمینیستی‌ای که دو خواهر شرکت کرده بودند و دارک کمدی تحسین برانگیزش از نمایشنامه حذف شده بود و فقط اشاره محو و مختصری رو ازش شاهد بودیم. (در این بخش پیس اصلی اشاره میکنه که فرهنگ غلط اندازانه فمینیستی آرزوی داشتن یک اندام ایده‌آل رو ضد فمینیسم میدونه)

جدای از همه ایراداتی که در ساختار و ترجمه و شخصیت پردازی نمایشنامه فارسی وارده و تفضیل بیشتر اون در این متن نمیگنجه، جا داره اشاره کنیم به پرفورمنس بسیار ضعیف خانم سیف و متاسفم که اینقدر بی پروا میتونم این پرفورمنس رو ضعیف بنامم، چرا که در مواقعی من نابازیگر به جای ایشون از این پرفورمنس بهم ریخته و به معنای واقعی کلمه “اشتباه”، دچار شرم نیابتی میشدم.
نمایشنامه اورجینال قصد داره طنز سیاه رو آمیخته به کمدی رفتار و موقعیت کنه و بسیار وابسته به طنازی بازیگران و میزانسن چینی دقیقه؛ و این، کار رو برای تبدیل یک نمایشنامه نسبتا پر کاراکتر به یک سولو پروفورمنس، سخت و موشکافانه میکنه و یک بازیگر طناز و قدر رو‌ مطلبه که بتونه بار همه کاراکتر‌ها، طنازی‌های مختص خودشون و همه مفاهیم نسبتا آوانگاردی که سعی در انتقالش داشتن رو یک تنه به دوش بکشه و دیالوگها رو موشکافانه به مونولوگ تبدیل کنه. طبیعتا این نقش نباید به بازیگری محول شه که طنازی و -به اصرار نسخه ایرانی- لوندی رو بلد نباشه، که ندونه کجا باید مکث کنه، ندونه کجا اوج بگیره و کجا فرود بیاد، ندونه کجا به متن حس ببخشه و کجا و چطور اکت بدنی داشته باشه و چطور تداعی کننده اون صحنه‌ای از دبستان که در گوشه کلاس به صف می ایستادیم تا شعری را تند و از حفظ بخوانیم، نباشه.
در ضمن، چه اصراریه که بازیگر ناشیانه روی صحنه آواز بخونه و اسباب شرمگین شدنش رو فراهم کنه وقتی چند باری موزیک‌های مد نظر هر صحنه از بلندگوها پخش شده؟

حتی صحنه هم به کمک بازیگر نیومده بود و کل صحنه در یک صندلی چوبی خلاصه میشد و میزانسن‌هایی که با تغییر رنگ نور تغییر میکردند :))

در کل اولین باریه که نمایشی رو در حدی ضعیف میدیدم که به گوشی دست گرفتن برخی عزیزان، خوراکی خوردن و گفتگوشون حق میدادم.

به امید اجراهای هوشمندانه‌تر و قوی‌تر در شب‌های آینده

وقتی اثری برجسته‌ست، وقتی اثری اونقدر برجسته‌ست که میشه سنجاق سینه و میچسبه صاف وسط قلب کارنامه یک نویسنده، یعنی نمایشنامه نویس ایرانی باید خیلی از خودش مطمئن باشه، خیلی کاردرست و کار بلد باشه که به خودش اجازه دخل و تصرف در پیس اورجینال نویسنده رو بده؛ و طبیعتا کار کردن با چنین متن هایی مثل راه رفتن روی لبه تیغه.
و در نهایت اینطور میشه که هر جا نمایشنامه تماما وفادار به متن اورجیناله تو یک اثر نسبتا راضی کننده رو روی صحنه شاهدی و هر جا که ردپای نمایشنامه نویس ایرانی به میان میخواد، ملتمسانه خدا خدا میکنی که چراغ‌ها روشن بشن. بعضی دیالوگها در ۱۳۵۰ و اندی نوشته شده بود، برخی دیگه در ۱۴۰۳. شوخی‌های سطحی که حتی لب را به یک لبخند خشک و خالی هم باز نمیکرد. درک روابط بین نقش‌ها کمی زمان‌بر بود. از دید من ارجاعاتی که به نام نویسندگان و هنرمندان مطرح اون دوره میشد تنها نقطه قوت نمایشنامه بود.

بازی‌ها متوسط رو به بالا، بازی خانمها یک سر و گردن بالاتر. نکته اینه که بعضی نقش‌ها متناسب بعضی افراد نیستند، مثلا منطقی نیست نقش یک مرد هیکلی را به مردی لاغر اندام و کوتاه قامت بدهیم، یا نقش مردی کاریزماتیک را به فردی که از عهده آن برنمیاد. این موضوع در بین بازیگران مرد حس میشد و مخاطب علیرغم بازی نسبتا خوب آنها نمیتونست با این بازی ارتباط ... دیدن ادامه ›› بگیره.

در نهایت بسیار بسیار متشکر از طراحان صحنه و لباس که بهترین بخش این نمایش بودند، چشم نواز و متناسب.

خسته نباشید به عوامل و امید به موفقیت بیشتر در نمایش‌های بهتر

فلیبگ و والر بریج برای من خیلی عزیزن؛ ذهن خلاق و طنز هوشمندانه‌ش رو غبطه‌خوران تحسین میکنم. والر بریج تعاریف عمیقی رو از مفاهیمی ارائه میده که هزاران نفر پیش از این تلاش کردن تعریفش کنن و به نظرم از بسیاری از نویسندگان بزرگ هم در این امر موفق‌تر عمل کرده، علی الخصوص در به تصویر کشیدن عشق.
والر بریج بر خلاف رسالت ابدی ادبیات در پاک، اساطیری و ماورایی نشون دادن عشق، بلده تعریف دقیقی از ظهور و بروز و در نهایت شکست عشق زمینی و واقعی ارائه بده؛ مجموعه ناهمگنی از شادی‌ها و ناکامی‌ها، هوس و حس گناه، رسیدن و نرسیدن و در نهایت پیشی گرفتن منطق و منافع انسان بر احساسات و عشق؛ و برای همینه که مخاطب(علی الخصوص مخاطب جهان اولی) خیلی جاها با این داستان همذات پنداری میکنه.

همه اینها رو گفتم تا بگم توقعات از این نمایش با توجه به پیشینه این نویسنده و این نمایشنامه، و همینطور با توجه به اینکه عده زیادی پیش‌تر به تماشای سریال تحسین شده این اثر نشستند، بسیار بالاست. امیدوارم این نمایش بتونه همون حس دلنشین رضایت پس از تماشای سریال رو به مخاطب برگردونه.

نمایش با تاخیر نسبتا زیادی همراه بود.
نمایشنامه نثر بسیار ساده و بی آلایشی داشت که گاها سطحی بودن دیالوگها توی ذوق میزد، با توجه به اینکه این نمایشنامه بصورت اقتباسی از کتاب برگرفته شده، میشد تا حدی دیالوگها رو بال و پر داد و اثر دلنشین‌تری رو به نمایش گذاشت.
سیر داستان نسبتا خطی و عاری از فراز و فرود بود، در انتقال احساسات ناتوان بود و گاها تنها با اکت چهره بازیگران میشد انتقال حس ترس یا علاقه رو از یک صحنه برداشت کرد. با توجه به اینکه کتاب رو نخوندم نمیدونم نفس داستان همینقدر ساده و کلی گرایانه‌ست یا نمایشنامه نویس در قلم زدن دیالوگها و سیر تکاملی داستان کوتاهی کرده، فقط میشه گفت طی این نمایش با یک داستان رومنس-جنایی متوسط طرف هستیم که شاید نتونه هر مخاطبی رو تا آخر میخکوب نگه داره.
ستاره پسیانی رو فرد مناسبی برای این نقش نمیبینم، از نظر ادای دیالوگها، ایفای نقش‌ها و حتی تطابق ظاهری با آنچه که درباره نقشش طی نمایش توصیف میشه، اصلا پرفورمنس قانع کننده‌ای رو ارائه نداد. کاظم سیاحی به دیالوگهاش سوار بود، اکت چهره و بدن نسبتا قابل قبولی داشت و بیشتر میشد گفت نویسنده و کارگردان آنطور که باید و شاید نتونستن نقش پردازی صحیحی انجام بدن و از پتانسیهای این بازیگر استفاده کنن. اما پرفورمنس درخشان خسرو پسیانی تنها قسمت امیدوار کننده این نمایش بود، اکت بدن عالی بازیگر در کنار اندکی اگزجره نشون دادن اکت‌های چهره، یک تنه بخش بزرگی از نقص‌های این نمایش رو از دید تماشاگر مخفی میکرد. امیدوارم باز هم شاهد بازی‌های این چنینی از ایشون در نمایشنامه‌های قوی ... دیدن ادامه ›› تر باشیم.
دکور صحنه بسیار ساده و تقریبا عاری از هر گونه المان مرتبط بود.
طراحی لباسها، علی الخصوص لباس خانمها واقعا ناامید کننده بود، حتی حدس میزنم شاید عزیزان از کمد شخصی‌شون برای لباسهای این نمایش استفاده کرده باشن؛ چرا که لباس خسرو پسیانی کاملا متناسب با نقش بود، لباس سیاحی کمی مینیمالیستی و برای یک اشراف زاده اسپانیایی کمی ناکافی به نظر میرسید و لباس بانوان حتی تناسب رنگی بین بالاتنه و پایین تنه هم نداشت، چه برسه به تناسب با نقش!
موسیقی دلنشین و قانع کننده بود، نورپردازی ساده اما شارپ بود.
در کل اسامی و پیشینه بازیگران توقع رو تا حدی از نمایش بالا میبره در حالی که نمایشنامه و کارگردانی ضعیف در اغنای این توقع ناتوانه و پایان بندی هم تا حدی کلیشه‌ایه و شاید دلیل اینکه خیلی از تماشاگرها از جمله بنده تا حدی با دن هم نظر هستیم همین نقش پردازی ضعیف و پایان بندی نامناسبه.