رفتی و خـیالت زمـانی نمیکند مـرا رهـا...

از اجرای آقای کربلایی در نمایش جمعه کشی میشد پی به استعداد عجیب و پیشرفت های بعدیشون برد.

اوه اوه .از اسمش معلومه یه هفته ای نوشته شده و یه تو دهنی به نوعی از ف + ت+و+ر+ه چی هاس!!!
با تموم احترام برای بانو رهنما ، به کجا چنین شتابان؟!...

فیلم رو دیدم واقعیتش در مورد خسته کننده نبودنش زیاد موافق نیستم… جریان داستان خیلی کند جلو میره و خیلی جاهای فیلم ادم اصلا نمی فهمه داستان میخواد چی بگه!

من عاشق ترانه های قدیمی ام. البته ترانه های محلی هم دوست داشتم. فکر میکنم شهریور پارسال بود. توی یک سالن افتضاح توی اقدسیه دیدم.
علی زند وکیلی رو با خودشون نمی برن یعنی؟
سامان احتشامی؟

من هستم در میان انسانها و غرق در نعمات پروردگار...
25
اسفند
1392
ه ا ن ی ل د ا
بهترین اتفاق زندگی
.
.
56
.
.
63

از: ه ا ن ی ل د ا

دیشب برای بار دوم به کنسرت همایون و برادران پورناظری رفتم. دکتر ظریف هم بود.به قول همایون آشتی سیاست و هنر. بی نهایت لذت بخش...فقط تالار وزارت کشور خیلی خیلی خیلی جای بی محتوایی هست.

و من فقط شیفته ی صدای علی زتد وکیلم..

با عجله ورودی شلوغ پارکینگ برج میلاد را پشت سر میگزاریم و می رسیم . بالاخره رسیدیم... اجرا 10 شب با تاخیر نیم ساعته شروع می شود و من نفسی از روی خاطر جمعی میکشم که عذر تاخیرم پذیرفته شده و تقصیری به گردن ندارم. آمده‌ایم تا "آسید کاظم" را ببینیم، با خوشرویی یکایک اعضای گروه به صحنه اجرا راهنمایی میشویم. قبل از ورود به خیمه ی اجرا ، در صحن جلو ی در مراسم ترنا بازی برقرار است، ترنا وسیله‌ای است که با پارچه درست می‌کنند و کف دست مردم می‌گذارند. ترنابازی هم شیوه‌ای از نمایش‌های سنتی ایران است که در ماه رمضان در فاصله میان افطار تا سحر در قهوه خانه‌های قدیمی اجرا می‌شده است به این صورت که ترنا نوازان در قهوه‌خانه‌های قدیمی گرد هم می‌آمدند و در حین یک بازی نمایشی که کاراکترهایی همچون شاه، وزیر، جلاد و... دارد، به امور خیریه می‌پرداختند ،جمع کردن کمک برای فقرا، آشتی دادن کسانی که با یکدیگر قهر هستند، دعا برای آرامش روح درگذشتگان، دعا برای سلامتی بیماران، تهیه جهیزیه برای دختران و...
فاصله با تماشاگران به صفر رسیده است زیرا ورود تماشاگران با سلام و صلوات و اسپند برگزار می‌شود، و بازیگران ترنا از بین تماشاچیان انتخاب می شوند. قهوه خانه‌ای سنتی بر پا شده و تماشاگران هم گویا از مشتریان آن هستند.گریم‌هایشان جالب است فضا، فضای پهلوانی است ،سبیل بنا گوشی ، کلا ه شاپو ، پیراهن سفید یقه شکاری ، دستمال یزدی...آ سید جواد شیرینی بین تماشاچیان تقسیم می کند..
شبی در ماه رمضان است و دو نفر در دو گوشه صحنه ،زیر پالتوهایی که از سرما به سر کشیده اند چرت می زنند ، سید جواد بر تخت کنار در نشسته و خیره به خیابان می نگرد ، شاه رجب مشغول خواندن نماز است. سید جواد خود را به سمت شاه رجب کشیده و بی تابانه کنار او می ... دیدن ادامه ›› نشیند .

" شاه رجب [ به محض اتمام نمازش ]: آدم بدبخت از روزی که تو خشت می افته تا روزی که رو خشت بی افته ، بدبخته . بدبختی ام که شاخ و دم نداره . بابام ، خدا رحمتش کنه ، می گفت ، آدم بدبخت امروز بمیره بهتر از فرداست .
هفت ساله که خودتو زنجیر کردی به چارچوب این خراب شده ‌قهوه خانه را نشان می دهد که الان سید کاظم می آد یه ساعت دیگه می آد ، اِن قدر نشستی و به این راه زل زدی تا سوی چشمتو از دست دادی ، از تشنگی و گشنگی زبون به دهنت خشک شده و رودت به کمرت چسبیده ، قضای روزگار عقل درست و حسابی هم که نداشتی ، شدی شوخی گر این و اون . یکی می گه با قطار می آد ، تا راه آهن می دویی ، یکی می گه با ماشین می آد ، تا گاراژ می دویی ، آخه مرد حسابی اون قتل کرده ،قتل عمد ، رضایتم که نتونستن بگیرن . جخت .به غیر از پرونده قتلش ان قدم سابقه چاقوکشی و دعوا داره ، مگه به این آسونیا ولش می کنن . آخه اگه می خواستن هفت سال براش بِبرن که همین جا نگرش می داشتن ، دیگه مرض نداشتن که بفرستنش بندر ، ببین ، آسید کاظم تو زندون ولایت غربت چنون استخوناش بپوسه و خاک بشه که دیگه رنگ بیرونم نبینه . سید جواد گریه می کند . دِ ... باز اشکش دراومد .
میت سگ ، تازگیا اشکش اومده در مشکش ، پاشو ، پاشو برو بیرون . برو سر چراغی سفره تو جای دیگه پهن کن .
ممد ریزه و محسن هاپی وارد می شوند .
ممد ریزه و محسن هاپی سام علیک ممد پسِ گردن سید جواد را گرفته است .
شاه رجب چشم دریده صبح تا حالا روزگار منو سیاه کرده .
ممد ریزه [ به سید جواد ] دِ ... حالا دیگه رو دست ما بلند می شی و روزگار سیاه می کنی ؟ …

"بخش ابتدایی نمایشنامه آسید کاظم ، شاهکار محمود استاد محمد "

سیاهی روز گار..نبود مرشد..دلتنگی مرید..داستان درباره بازگشت آسید کاظم پس از سالها از تبعید است به اتهام قتلی که هرگز اثبات نشده و دلایلش هم بر کسی معلوم نیست. همه از آسید کاظم می‌گویند ، نالوتی‌ها تهدید و رجز خوانی می‌کنند، لوتی‌ها چشم انتظارش هستند ، آمدنش در دل بعضی‌ها هراس انداخته و چشم بعضی را هم اشکبار کرده است؛ تمام محله در انتظار است نامش احترام همه را بر می‌انگیزد...تیپ‌های شناخته شده و آشنا مثل پهلوان، لوتی، دکتر، قصاب و غیره..کاملا زنده و باورپذیرند .

همگی چشم انتظار آسید کاظم هستیم. این چشم انتظاری برای یک غریبه نیست. از جنس آشنایی قدیمی است که همه چیز را می بیند و از هیچ چیز دلگیر نمی شود. چشم انتظار جوانمردی که با هیچ کس دشمن نیست. گویا در این جماعت هرکسی به نوعی به او بدهکار است. تماشاگر کنجکاو است و صمیمی و از همه مهم تر شجاع است و مقتدر و از دیدن هیچ چیز حتی ضعیف ترین نقطه ضعف های نمایش روی گردان نیست. این چشم انتظاری باعث باز شدن چشمی واقعی میشود. حقایقی آشکار میشود. نا لوتی ها عقب گرد می گیرند.آسید کاظم هم اسم خود ماست. در حقیقت خود واقعی ماست. او ذهن آگاهی ماست. کارگردانی حساب شده نمایش که نشان از تحلیل درست کارگردان از متن نمایشنامه دارد، بازیگری قابل قبول ( و البته اندک ضعفی در بازی بازیگران فرعی) با صحنه‌ای که یادآور نمایش‌های ایرانی و تعزیه است و همچنین نمایشنامه‌ای با ساختاری مستحکم و استخوان‌دار ترکیب متناسب و رضایت بخشی را در مقابل دیدگان تماشاگران قرار داده بود.
ترنا شروع می شود . همه درگیر میشوند...آخرین نفر لولی مخموری است که خرقه بر سر کشیده به ترنا بازی فرا خوانده شده، دستش می‌اندازند و به میانه صحنه می‌کشانندش .لول خرقه برمی‍‌اندازد و تماشاگران و بازیگران مبهوت حضور آسید کاظم می‌شوند...پیرمردی سینه ستبر ، موهایی سپید تا روی شانه و محاسنی که بر دلنشینی صورتش افزوده ، جوان مردی با همتی سترگ...بهت تماشاچیان.. و خوشبختی و خوشحالی نوعی حس رضایت موقت از این شرایط بر چهر ه ی دوستادارانش مخصوصا آسید جواد.. اجرا دارای زوایای ارزشمندی بود، زوایایی که دیگر امروزبا قحطی زدگی آن مواجه ایم ..
این است که اخر قصه می رسیم به آدم های عادی
که چه خوبند آدم های عادی
و چه کمند
وقتی از همه ی رجعت ها و کم و کاستی ها خسته ای
از همه خان های گسترده و همه ی کفران های بی دلیل
از همه تند روی ها و زیاده روی ها...

ای کاش هنر این چنین هنرمندانی را قدر میدانستیم که پیشکسوتان و ریش سفیدان برای جذب مخاطب محتاج ترنا نباشند..
آسید کاظم در میان سکوت و احترام قفس مرغ عشقش را بر میدارد و از صحنه بیرون می‌رود ...تشویق و اشک بی امان تماشاچیان و من...

فردا شب من یه تماشای اجرای دیگری از «آسید کاظم» به کارگردانی علیرضا استادی در برج میلاد میرم. حتما میام و نظرم رو اینحا مینویسم.

مثلا اینکه خوب بود تماشاگران صدا پیشه گان را نمی دیدند"!!!!
صدا پیشه گان ؟!! فکر میکنم اشتباه مفهومی ما بین برخوانی ، و دوبله ( صدا پیشه گی ) صورت گرفته !
نمایشنامه ا‍‍ژدهاک ، همانطور که استاد بیضایی اشاره کرده اند برای هنر قدیمی برخوانی نوشته شده است.در آنجا هنر خوانش گر در این بود که باید نظر رهگذران و آدم هایی که از اصناف مختلف در آنجا حضور دارند را به خود جلب می کرد.. اما اینجا سالن تئاتر است و تماشاگربرای دیدن نمایش آمده، در نتیجه فرصت آن هست تا مضمون را عمیق تر و با تمرکزی بیشتر بررسی کند. . نمایشنامه خوانی یک گونه از هنر است ، هنر بهره گیری از بیان ،هنر جان بخشیدن به کلام به سحر زبان از طریق ورود به چشم و ذهن مخاطب. نمایشنامه خوانی هنر ستودنی است چرا که مخاطب را به باید شدنی حرکت می دهد تا حقیقت را دریابد . خوانش بخش تاثیر گذار نمایشنامه است با رعایت اصولی که برای دستیابی به هدفی خاص که همان بازیگوشی با مخاطب است ،انجام می گیرد. نمایشنامه خوانی یک ژانر جدید هنر نمایشی ، رویکرد جدید در تئاتر و پدیده نوع ظهور در ایران است . فرق نمایشنامه خوانی با صدا پیشه گی در این است که در نمایشنامه خوانی تنها دیالوگ و بیان است که به کمک خوانشگر می آید و وظیفه هدایت مخاطب به فضای نمایشی را بر عهده می گیرد. نمایشنامه خوانی در بالا بردن حس اعتماد به نفس بی رقیب است ، می تواند فرصتی برای تربیت تماشاگر حرفه ای تاتر باشد .نقطه بارز نمایشنامه خوانی بالا بردن تجسم بالای فضا در ذهن مخاطب از طریق دیدن "بازی چشمی "و شنیدن "بازی گوشی " است، بنابراین خوانشگرها جزء لاینفک ساختار نمایش هستند و باید در معرض دید تماشاچی باشند . کسانی که صحبت از استاندارد به میان می آورند ... دیدن ادامه ›› به طور حتم به این امر واقفند و نیازی به این توضیحات ندارند. به نظر من در نمایشنامه خوانی اژدهاک هانی صالحی به جای استفاده از یک صدا با تلفیق سه صدا که درهم تدوین شده و به یک تجربه جدید رسیده است. این یک ساختار نو و یک نگاه مدرن است به دربرخوانی .

هر کدام از ما کم و بیش اطلاعاتی در مورد افسانه ضحاک داریم ، اما در برخوانی " اژدهاک " استاد بیضایی با نگاهی متفاوت ، مارها رو همون اندیشه های انسانی میشماره..هانی صالحی در یادداشت کارگردان از قول بهرام بیضایی بیان کرده: که من راجع به ضحاک صحبت نمیکنم ، من راجع به این که ، حقیقت ممکن است فقط این نباشد ، صحبت میکنم.
اژدهاک از یک سو شکایت انسان از دنیای درونش و از سوی دیگر شکایت از قدرت حاکم بیرونیست . دیوی که واقعا" دیو نبود.. جنگ همه علیه همه.. " " و اینک مارهای درون اژدهاک ، پندار نیک و بد ، خیر و شر ، سرشت و اختیار ، نماد و کین ، که گویی جان جانان اند و انگار جان رهانیده هایی از تن خاک ، از شکوِه و شکوه ، یکجا می گویند ... "
هر کدام از ما اژدهاکی هستیم و مارها درون ما هستند و نویسنده از زبان اژدهاک سخن می گوید . و مارهایی بر دوش داریم که با صدای نی شبانان می خوابند و هرگاه نی شبان را بشکنیم دیگر توان آرام کردن مارهای سرکش را نخواهیم داشت ...
مارها اندیشه های مایند ( همانها که ضحاک را وادار به کشتن جوانان می کردند تا آرام گیرند ) و ما با آنها در کشاکش دائمیم و گویی خلاصی از آنها ممکن نیست : " اژدهاک به گورستان سرد می رود تا مارهایش را به آن بسپارد و رها شود اما گور سرد به او پاسخ می دهد که مارها را بدون ماردوش نمی پذیرد . "
در نمایش سخن از شهری است که مردمان آن سالهاست تفاوتی با مردگان ندارند و برای این که بدانند مردم آن شهر درون سینه دل دارند یا نه باید ... دیدن ادامه ›› سینه هاشان را شکافت و برای اینکه ببیند که آیا در رگهای مردم آن شهر خونی هست یا نه باید رگهاشان را شکافت و عجیب اینکه در سینه دلی دارند که می تپد و در رگها خونی که اتفاقا سرخ رنگ است ...
به گمانم اشاره به اوضاع اجتماعی دهه چهل داشته و گله مند از بی تفاوتی مردم ، مثل همین امروز و شاید کمی بهتر از امروز . جایی مثل شهر سنگستان " اخوان ثالث " که همه مردمش سنگ و سرد شده بودند ...
و در این دیار فریادها بی پاسخ می ماند :
" این بود فریاد من
که هرگزش پاسخی نبود
زیرا بنگریستم
که چشمها باز است
و بی نگاه ... "

و نبوغ " بیضایی " در این که به اژدهاک حق اعتراض میدهد و اژدهاک دربند کوه دماوند فریاد می زند ، اعتراض می کند ، حتی درد دل می گوید و کمک می طلبد ، از زمین ، از گور سرد ، از مردمان شهرها ، از مارها و از یامای پادشاه ...
داستان اژدهاک از یک سو شکایت از خودمان است و از سوی دیگر درک خودمان و شکایت از جامعه و از قدرت و از یامای پادشاه ... مارها باعث عذاب مایند و در عین حال زندگی ما به مارها وابسته ( خاک گور مار را بدون مار دوش نمیخواهد ... ) و مارها از ما به وجود آمده اند و با ما خواهند مرد ...

موسیقی بند راش ، سایه بازی ، صدای گیرای هانی صالحی ..فضایی کاملا متفاوت از تمامی نمایش هایی که تا کنون دیدم را برایم رقم زد.

"پس من پیش می روم و فریاد می کنم:وای بر تازیانه ها زیرا شکسته خواهند شد...
و وای بر دژهای بلند زیرا فروریخته...
منم اژدهاک که فرزند رنج زمینم.
و منم که فریادم از پشت سالهاست بلند!
منم که سالهاست تا این مارهای سیاه را بر دوش می کشم.
و لاشه ی خود را_که فرسوده است_از این روز به ان روز می برم.
و اینست فریاد تلخ زمین که با شما می گویم:وای بر تازیانه ها,که شکسته خواهند شد...
و وای بر دژهای بلند که فروریخته!"

"قسمتی از بند دهم برخوان اژدهاک از مجموعه سه بر خوانی ، شاهکار بهرام بیضایی "