حسین موسوی در جست و جوی درام، همین!

خب راپورت دجال تئاتر است. قوی است و گاهی مسحور کننده است، اما در انتها ضد تئاتر است و شاید حتی نفرت انگیز.
خلا روایت،خلا درام و حضور ممتد ایده های هیجان زده و خامی که بیش از اینکه حاصل فکر یا شهود خالق اثر باشد، حاصل تکانه های ذهنی اوست. اصرار به اینکه یک سری صحنه سازی آشفته و سطحی یک آزمایش اجتماعی است، حس بدی به من می دهد، حس اینکه مخاطب را نادان فرض می کنید. اینکه یک مرد نیمه برهنه تا حلق به من نزدیک بشود و جیغ های گوش خراش بزند، حس بدی به من میدهد. حس تجاوز می‌دهد و قابل توجیه هم نیست، این یک تجربه نزدیک به تعرض است و حس میکنم اگر خارج از ایران بودیم خیلی جنجالی تر می شد.
اما من خوشحالم که راپورت روی صحنه رفته.چون نشان می‌دهد حذف درام از تئاتر که یک جریان شبه پست مدرن جاری در مدیوم صحنه است، نه فقط تبعات کیفی و هنری دارد، تبعات اخلاقی هم دارد.
راپورت اثر جسورانه ای نیست، موحش است.

خب، «اتاق زبان» یک تئاتر است و یک تئاتر خیلی خوب است؛ در حالی که بسیاری از آثار روی صحنه اصلا تئاتر نیستند: آثار نمایشی عمدتا ضعیفی هستند که به اشتباه در مدیوم تئاتر در حال روایت اند.
متن کوبنده است، خرده پیرنگ های درستی ( هر چند کمی غلیظ ) دارد و در اجرا هم، روایتگری و اکت ها حساب شده ( و نه مهندسی شده ) است. بازی ها بسیار خوب هستند و به جا ؛و از تمامی المان های تئاتر به خوبی استفاده شده.
من شب اول اجرا را دیدم و از این جهت عده ای از ایراد ها شاید رفع شده باشد؛ اما همچنان مسائلی وجود داشت که توی چشم می زد: در مقاطعی، داستان فدای حفظ منطق و الگوی روایی می شد و این ایجاد ابهام می کرد ، مثلا در رابطه ی شخصیت نویسنده با رقصنده و تماسی که بازجو در اینباره دریافت می کند. ایراد عمده دیگر در آکسسوار بود که شاید مربوط به بودجه باشد، شاید شب اول اجرا و شاید انتخاب اشتباه: مرتضی مظلومی به بهترین شکل در فریادش درد حاصل از شکنجه را نشان می دهد، در حالی که با یک چوب که هفت لایه پارچه پیچی شده شکنجه می شود. خب این ها ایراد های تقریبا کم اهمیتی هستند که اگر نبودند، اثر برای من رو به کمال می رفت. همچنین نورپردازی در اجرا خوب بود، اما به نظر من امکان بهره برداری بیشتری از نور در خدمت روایت وجود داشت.
در مجموع، «اتاق زبان» اثر بسیار خوبی است و حسن معینی باز همچنان جزو بهترین های حال حاضر تئاتر ایران است.
آیا ارزش دیدن دارد؟ بله، ارزش چندبار دیدن را هم دارد.

ابزورد در فرم خالص خودش مثل منیزیم است که مستقلاً وجود ندارد و مدام با چیز های دیگر در حال ترکیب و واکنش پذیری است.ذهن انسان تحمل پوچی سرخوش کامل آن را ندارد و عمدتا با سایر فرم ها و روایت های «جدی تر» به طور سریع و ناخواستنی گره می خورد.
درک من از این اثر این بود که تلاش ستودنی برای تحقق ابزوردیسم محض داشت، و همین باعث میشد که المان های روایی و نمایشی متعدد آن در مرز بی محتوایی و ابزوردیسم نوسان متعددی کند. آیا طنز تقریبا بی نمک کار به عمد اینگونه بود که پوچی را به صورت مخاطب بکوبد یا صرفا تلاش بیهوده ای برای ایجاد یک کمدی ابزورد بود؟ نمی دانم. آیا گذر از بکت به کامو، روایتگر ناتوان تاریخی پیوند ابزوردیسم و اگزیستانسیالیسم است یا نشانه ای از ریشه های فلسفی اثر است؟ آیا نشانه های جدی از جدی نبودن یک اثر خودش یک نوع جدیت نیست؟ نمی دانم.
در دست این نوع نمایش، شاید شب شک امیرحسین بریمانی متعهدتر به ابزورد و این اثر محترم تر از ابزوردیسم محض است.
آیا اثر خوبی بود ؟ نمی دانم. آیا از دیدنش لذت بردم ؟ احتمالا.

یک گلایه تند به دوستان مسئول کاخ هنر که بد نیست کمی احترام برای مخاطب قائل باشید.
بسیاری از اجراهایتان با تاخیر شروع می شود، مکان درستی برای نشستن و انتظار مخاطب ندارید و صندلی های سالن اصلی انگار جوری طراحی شده اند که مخاطب با کمر درد سالن را ترک کند. واقعا بد است این شرایط

خب، «من» یک نگین بی کیفیت و کدر است روی یک حلقه ی بی اندازه زیبا و خوش تراش. این حلقه ی خوش تراش نورپردازی شاهکار، بازی دوست داشتنی ایمان صیاد برهانی و موقعیت سازی های خیلی با کیفیت اثر است.
اما اصل اثر، منطق روایی آن، خرده پیرنگ ها و حتی ایده اصلی تعریفی ندارند. ایده ی منِ من ایده دست خورده ای است و بازخوانی آن نیاز به خلاقیت و پیرنگ قدرتمندی دارد که اثر فاقد آن است و در ساده ترین فرم ممکن با ایده اصلی بازی شده. تکه تکه بودن روند روایتگری هم بسیار توی ذوق میزند، چه در فرم ابتدایی اپیزودیک شدن روایت اثر و چه در تغییر صحنه ها: گرفتن نور و قطع ناگهانی موسیقی و تغییر دکور و لباس جلوی چشم مخاطب.
در مجموع، ارزش دیدن دارد ولی اثر مورد ستایشی نخواهد بود.

این خود تئاتر است. کم ایراد نیست: بیش‌از اندازه شلوغ است، ـ هر چقدر هم هنرمندانه ـ یک بیانیه سیاسی است و ایده روی زمین نشستن به هر شکل حواس پرت کننده است.
اما جدا از بازی های بسیار خوب ـ بالاخص وهاب ناصری منش که درخشان بود ـ ، خلاقیت های فرمی و شخصیت پردازی قابل قبول؛ چیزی که برج عیوض را در صحنه تئاتر امروز متمایز و چه بسا کم‌نظیر می‌کند؛ درک فوق العاده ای است که از خالقان اثر از مفهوم تئاتر داشته اند. تئاتر صرفا یک ابزار نمایشی و روایی نیست که گاهی با الترناتیوی برای سینما اشتباه گرفته شود. تئاتر موجودی زنده است و پر از استعداد برای اینکه روایت های ویژه خودش را داشته باشد. یک مثال؛اینکه عطری که در سالن پخش شده هم با فضای سنتی اثر کاملا هماهنگ باشد، یک المان قدرتمند و ویژه تئاتر است که هیچ جای دیگری، در هیچ هنر دیگری یافت نخواهد شد، و قوای عیوض این را به بهترین شکل ارائه می دهد.

« مشتبا داداش... » اثر خوبی است اگر در دهه هفتاد یا هشتاد شمسی به عنوان یک ایرانی دنبال کننده فوتبال در ناگویا زندگی می کردید، یا حداقل یکی از این دو؛ و خب من هیچ کدام این ها نیستم و به خاطر همین در طول نمایش با یک گنگی محض سعی می کردم بفهمم که اثر چه می گوید. خلاصتا «مشتبا...» یک تنه ایستاده و مرگ مولف را زیر سوال برده؛ مضافاً که اختلاط حسین آدیداس و مشتبا محرمی در یک برزخ تئاتری همه ی ابهامات را بیشتر می کند.
«مشتبا...» یک اثر کاملا هنرمندانه است، مثل بیشتر کار های کهبد تاراج، هرچند که قطعا بهترین آن ها نیست. نور فوق العاده است ، موسیقی هوشمندانه است و متن هم قوی. اما بیش از اندازه شخصی است ، در حدی که نصف نمایش در دل نویسنده می ماند و بیرون هم نمی آید و اگر بعد از دیدن کار یک سرنخی از مجتبی محرمی و حسین آدیداس پیدا نمی کردم ، هیچ وقت اثر را نمی فهمیدم.
ارزش دیدن دارد؟ قطعا، اما توصیه من این است که اول داستان مجتبی و حسین را بخوانید و بعد کار را ببینید.

ارزش دیدن داشت؟ بله
بازی ها بسیار خوب بود؟ بله
ایده نابی داشت؟ تقریبا
بیش از اندازه طولانی و پیرنگ بیش از اندازه کوچکی داشت؟ بله
اثر خوبی بود؟ نه چندان

بازی های خوب و خیلی خوب، رفت و برگشت خوب دیالوگ ها، متن منسجم. همه ی این ها باید این کار را به نمایشی خوب تبدیل کند، اما اینطور نیست. رجوع در فرم روایی فوق العاده است، اما در فرم اجرایی تنبل است و در اساس دراماتیک خود فلج: جاذبه های بصری ندارد، اتفاق ندارد، پیرنگ منسجمی ندارد و شبیه یک اسکیت چهار اپیزودی یک شوی طنز قدیمی به نظر می رسد. درست است که المان های مدرن چپ و راست در آن ریخته شده، اما در پیچیدگی های روایتگری، دغدغه و موضوع شدیداً لنگ است. در واقع ایده مستحکمی برایش پرداخت نشده و این باعث می شود با اینکه متن خوب و حتی جاهایی خلاقانه نوشته شده ( هر چند که تصاویر و باور های کلیشه ای متعددی هم در آن جا گرفته ) ، در نهایت اثر خوبی نباشد و این آنچنان توسعه پیدا می کند که بعضی از لحظات، نمی توانید تفاوت اثر را با جنگ های شادی حس کنید.
آیا ارزش دیدن دارد؟ شاید. سرگرم کننده است و سر ضرب.

این کار داستان دارد و از این جهت برای من قابل احترام است، هر چند که بن مایه داستان خوب عمل نیامده و شدیداً درگیر کلیشه های احساس برانگیز شده و ترکیبش با طنز سیتکامی، کار را به سمت ملودرام پیش می برد که سلیقه من نیست.
بازی ها هم در مجموع خوب بودند، به خصوص فرزانه خان محمدی که عالی بود و پویان جناتی که بازی چندوجهی قابل قبول و روانی داشت.
در مجموع ارزش یک بار دیدن را دارد.